Ρόισνταλ

(Ruysdal). Επώνυμο 2 Ολλανδών ζωγράφων. 1. Γιάκομπ βαν- (Χάαρλεμ 1629 – Άμστερνταμ 1682). Μαθητής πιθανότατα του πατέρα του Ισαάκ και του θείου του Σαλομόν, που ήταν και οι δυο τοπιογράφοι, μπήκε σε ηλικία 21 ετών στη συντεχνία των ζωγράφων του Χάαρλεμ και αναγνωρίστηκε πολύ νωρίς ως τοπιογράφος. Μέσα στα πλαίσια της τυπικά ολλανδικής αντίληψης του τοπίου, που διακρίνεται καθαρά από την κλασική και την ιταλική, ο Ρ. παρουσίασε ένα τελείως προσωπικό τύπο, από όπου λείπει κάθε μορφή εξιδανίκευσης και αρκαδικής μακαριότητας και η φύση παρουσιάζεται κατά τα πρότυπα του Σεγκέρς και του Ρέμπραντ κυρίως ως εσωτερικό τοπίο, αποκάλυψη ενός ανήσυχου και ρομαντικού πνεύματος. Τα πιο συνηθισμένα θέματα στο έργο του είναι οι καταρράκτες που αφρίζουν πάνω στα βράχια, η απροσδόκητη εμφάνιση μιας ηλιαχτίδας, το δέντρο που λυγίζει από την πνοή του ανέμου, μια βάρκα που παλεύει με τα κύματα, τα μαύρα σύννεφα που σκεπάζουν απειλητικά τον ουρανό. Ακόμα και στο πιο απλό θέμα ο καλλιτέχνης δίνει μια δραματική όψη και υποβλητική δύναμη με το φως, το στοιχείο που ενώνει και συγχρόνως διαχέει ένα είδος εσωτερικού παλμού. Στα πρώτα έργα του, που χρονολογούνται από το 1646, η λεπτολόγος και αναλυτική παρατήρηση των λεπτομερειών συνδυάζεται ήδη με μια εξαιρετική δύναμη λυρικής μεταμόρφωσης· από το 1650 κι έπειτα επικρατεί μια περισσότερο συνθετική τεχνική και μια οραματιστική και ρομαντική διάθεση, που υψώνει τα τοπία σε «ηρωικό» επίπεδο. Τότε γεννήθηκαν τα αριστουργήματα, όπως Το νεκροταφείο των Εβραίων, στις, δυο μορφές του, της Δρέσδης και του Ντητρόιτ (1660-70), το Ηλιαχτίδα του Λούβρου, Ο μύλος του Βάικ κοντά στο Ντόρστετε (γύρω στα 1670) του Ρέικσμουζέουμ του Άμστερνταμ. Μέγιστος ερμηνευτής του ολλανδικού τοπίου, ο Ρ. υμνήθηκε από τον Γκέτε σε μια περίφημη μελέτη και αποτέλεσε πρότυπο για τους Άγγλους τοπιογράφους έως τον Κόνσταμπλ και μετά για τους ζωγράφους της σχολής της Μπαρμπιζόν. 2. Σάλομον βαν-. (; – Χάαρλεμ 1670). Μαθητής ίσως του I. βαν ντε Βέλντε, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής και στο πλευρό του Γιαν βαν Γκόγιεν. Τα τοπία του, πίνακες μικρών σχετικά διαστάσεων, ξεχωρίζουν για τη μεγάλη λεπτότητα των χρωμάτων. Ο Σ.Ρ. ήταν θείος και δάσκαλος του Γιάκομπ βαν Ρ. «Τοπίο», έργο του Ολλανδού ζωγράφου Γιάκομπ βαν Ρόισνταλ, αξιόλογο για το συνθετικό χαρακτήρα του και τις λεπτές χρωματικές αποχρώσεις του (Μαδρίτη, Μουσείο Πράντο).